Tàu K1373, thuộc quản lý của Tập đoàn Đường sắt Thượng Hải, đang trên hành trình đến Kim Hoa thì va chạm với một tàu chở hàng vào khoảng 21h. Vụ va chạm khiến đầu máy tàu trật bánh, nhưng may mắn không có thương vong. Tàu buộc phải dừng lại, chỉ cách ga Kim Hoa khoảng 10km. Hệ thống điều hòa ngừng hoạt động ngay sau đó, khiến không khí trong các toa tàu trở nên nóng bức và ngột ngạt, trong khi đèn chiếu sáng chỉ còn hoạt động một nửa.
Theo ông Lý, một hành khách trên tàu, tình trạng trong toa tàu nhanh chóng trở nên khó chịu dù đã là buổi tối. “Dù mới khoảng 21h, nhưng không khí nóng và thiếu oxy khiến mọi người ngột ngạt,” ông nói. Nhiều hành khách phàn nàn, nhưng nhân viên tàu từ chối mở cửa toa vì lý do an toàn, chỉ phát nước miễn phí để xoa dịu tình hình.
Đến 22h, sự bức xúc lên đến đỉnh điểm. Một hành khách nam ở toa số 3 quyết định tự xử lý bằng cách dùng búa đập vỡ cửa sổ để lấy không khí. Dù nhân viên tàu cố gắng can ngăn, hành khách này vẫn tiếp tục hành động, giữa tiếng hò reo ủng hộ của những người xung quanh. “Ngay khi cửa sổ vỡ, luồng không khí mát mẻ từ bên ngoài tràn vào, khiến mọi người dễ chịu hơn,” một hành khách khác chia sẻ.
Hệ thống điều hòa chỉ được khôi phục sau 23h, và tàu cuối cùng cũng đến được ga Kim Hoa. Tại đây, nhân viên đường sắt phải sửa chữa cửa sổ bị vỡ, còn hành khách nam bị cảnh sát khiển trách nhưng không phải đối mặt với hậu quả pháp lý ngay lập tức.
Ngày 5/7, Tập đoàn Đường sắt Thượng Hải ra thông báo chính thức về sự việc. Vụ va chạm được xử lý khẩn cấp, với việc thay đầu máy mới để tàu tiếp tục hành trình. Tuy nhiên, sự cố đã gây trễ chuyến cho một số đoàn tàu khác. “Chúng tôi xin lỗi vì những bất tiện gây ra cho hành khách và đang rà soát lại quy trình ứng phó,” thông báo viết.
Sự việc đã làm dấy lên tranh cãi sôi nổi trên mạng xã hội Trung Quốc, với các ý kiến trái chiều về hành động đập vỡ cửa sổ. Liệu đây là hành vi chính đáng để tự bảo vệ hay là hành động phá hoại tài sản? Các chuyên gia pháp lý đã lên tiếng làm rõ vấn đề.
Theo luật sư Phó Kiến, Trưởng văn phòng luật tại Chiết Giang, hành động của hành khách có thể được xem là “phòng vệ khẩn cấp” theo Điều 182 Bộ luật Dân sự Trung Quốc. Điều luật này cho phép cá nhân thực hiện hành vi khẩn cấp để bảo vệ lợi ích công cộng hoặc quyền lợi hợp pháp của bản thân và người khác, bằng cách gây thiệt hại nhỏ hơn để ngăn chặn nguy cơ lớn hơn. Ông Phó cho rằng, trong điều kiện ngột ngạt do mất điều hòa, hành khách đối mặt với nguy cơ say nắng hoặc mất nước, đe dọa sức khỏe và thậm chí tính mạng. Dù việc đập vỡ cửa kính gây thiệt hại tài sản, nhưng so với lợi ích bảo vệ sức khỏe, thiệt hại này là nhỏ và hành động có thể không phải chịu trách nhiệm pháp lý.
Cửa sổ tàu hoả bị hành khách đập vỡ vì thời tiết nóng bức. (Ảnh: News)
Tuy nhiên, luật sư cũng nhấn mạnh rằng phản ứng của nhân viên đường sắt là yếu tố quan trọng. Nếu nhân viên đã nỗ lực cung cấp giải pháp, như mở thông gió từ các toa khác hoặc hỗ trợ thêm, nhưng hành khách vẫn cố ý đập vỡ cửa kính, thì người này có thể phải chịu trách nhiệm dân sự.
Sự cố này đã làm nổi bật những lo ngại về an toàn và khả năng ứng phó khẩn cấp trên mạng lưới đường sắt rộng lớn của Trung Quốc. Dù hệ thống tàu cao tốc của nước này nổi tiếng toàn cầu, vụ việc cho thấy cần có các kế hoạch dự phòng mạnh mẽ hơn để đảm bảo sự thoải mái và an toàn cho hành khách trong các tình huống bất ngờ. Tập đoàn Đường sắt Thượng Hải cam kết xem xét kỹ lưỡng sự việc để tránh tái diễn.
Khi cuộc tranh luận tiếp diễn trên mạng xã hội, vụ việc tàu K1373 là lời nhắc nhở về sự cân bằng mong manh giữa việc tuân thủ quy định an toàn và đáp ứng nhu cầu cấp thiết của hành khách trong tình huống khủng hoảng. Hiện tại, hành khách đập vỡ cửa kính chưa phải đối mặt với trách nhiệm pháp lý, nhưng sự việc đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhận thức của công chúng về ngành đường sắt Trung Quốc.
Tác giả: Hồng Nhung
