Theo cáo trạng, từ năm 2017 đến quý II/2019, Công ty Asanzo - do ông Tam quản lý và điều hành - đã mua linh kiện từ Công ty Trần Thoàn và ký hợp đồng gia công lắp ráp với Công ty VTB. Công ty này sau đó lắp ráp thành phẩm là các mặt hàng điều hòa mang nhãn hiệu Asanzo, rồi bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo mà không xuất hóa đơn, không khai báo thuế. Toàn bộ doanh thu từ hoạt động này được để ngoài sổ sách kế toán. Đồng thời, Asanzo sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) không hợp pháp để hạch toán đầu vào và khai thuế dưới dạng hoạt động thương mại.
Ông Phạm Văn Tam – Chủ tịch Tập đoàn Asanzo. (Ảnh: Trung Sơn)
Kết quả giám định thuế xác định, hành vi trên dẫn đến việc trốn hai loại thuế: thuế giá trị gia tăng hơn 4,1 tỷ đồng và thuế tiêu thụ đặc biệt hơn 11,5 tỷ đồng, tổng cộng hơn 15,7 tỷ đồng. Đoàn thanh tra Cục Thuế TP HCM (nay là Chi cục Thuế Khu vực II) đã phát hiện các sai phạm này trong quá trình kiểm tra từ tháng 8 đến tháng 10/2019. Đến ngày 30/10/2019, cơ quan thuế chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TP HCM. Năm tháng sau, ngày 24/3/2020, Công ty Asanzo đã nộp khắc phục toàn bộ số tiền thuế, tổng cộng 15,8 tỷ đồng.
Liên quan vụ án, ông Phạm Xuân Tình - Tổng Giám đốc Công ty Asanzo và là em trai ông Tam - bị truy tố về tội Trốn thuế. Công ty Asanzo được đăng ký kinh doanh lần đầu năm 2016 tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM, với ông Tam ban đầu là Giám đốc và đại diện pháp luật. Đến năm 2017, ông Tình thay thế vị trí Giám đốc, trong khi ông Tam giữ vai trò Chủ tịch HĐQT.
Ngoài cáo buộc trốn thuế, ông Phạm Văn Tam còn bị truy tố về hành vi buôn lậu thông qua Công ty Sa Huỳnh - do ông Trương Ngọc Liêm làm Giám đốc. Ngày 5/9/2018, Công ty Sa Huỳnh mở tờ khai nhập khẩu tại cảng ICD Phước Long 3 (TP HCM), khai báo hàng hóa là linh kiện rời như nắp nhựa, chậu thủy tinh, tay cầm... với tổng trị giá 212 triệu đồng. Tuy nhiên, kiểm tra thực tế cho thấy đây là 1.300 bộ lò nướng thủy tinh Asanzo nguyên chiếc, mới 100%, chỉ được tháo rời để qua mặt hải quan.
Lô hàng này thuộc diện nhập khẩu có điều kiện, yêu cầu đăng ký kiểm tra chất lượng Nhà nước trước thông quan, nhưng doanh nghiệp không thực hiện. Hải quan đã từ chối thông quan và chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra. Kết quả giám định xác nhận toàn bộ hàng hóa là sản phẩm hoàn chỉnh, có thể lắp ráp và sử dụng như lò nướng gia đình. Hội đồng định giá xác định trị giá lô hàng hơn 414 triệu đồng. Ông Tam bị cáo buộc chỉ đạo ông Liêm (đã bị TAND TP HCM xét xử hồi tháng 2/2024) thực hiện nhập lậu, nhưng ông phủ nhận cáo buộc này.
Trả lời báo VnExpress hồi tháng 10/2019, ông Tam khẳng định Asanzo không có hành vi trốn thuế, và các thiếu sót chủ yếu xuất phát từ việc chưa nắm rõ hoặc chưa kịp thích ứng với quy định pháp luật. Về thuế tiêu thụ đặc biệt, ông cho rằng công ty không thuộc diện phải nộp vì mua máy lạnh hoàn chỉnh từ đối tác, trách nhiệm thuộc về phía cung cấp. Với thuế VAT, việc bị bác hóa đơn đầu vào do một số nhà cung cấp bị khóa mã số thuế là chuyện bình thường trong kinh doanh, không phải trốn thuế. Dù không đồng tình toàn bộ, Asanzo vẫn chấp nhận nộp hơn 11,5 tỷ đồng thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập cá nhân, và đang xử lý thêm khoảng 35 tỷ đồng VAT cùng thuế thu nhập doanh nghiệp.
Ông Tam nhấn mạnh Asanzo luôn minh bạch, sẵn sàng hợp tác với cơ quan chức năng và chịu trách nhiệm nếu sai phạm. Vụ án đang chờ xét xử tại TAND TP HCM.
Tác giả: Hồng Nhung
Nguồn tin: Vnexpress
