Siết chặt quản lý Livestream bán hàng như Trung Quốc

Sự Trỗi Dậy của Livestream Thương Mại tại Trung Quốc

Livestream thương mại, với khả năng tương tác trực tiếp giữa người bán và người mua, đã phát triển vượt bậc tại Trung Quốc trong đại dịch COVID-19. Khi các lệnh phong tỏa buộc người tiêu dùng ở nhà, các thương hiệu và nhà bán lẻ nhanh chóng chuyển hướng sang các nền tảng trực tuyến để duy trì doanh số. Livestream trở thành “phao cứu sinh” cho nhiều doanh nghiệp, giúp họ kết nối trực tiếp với khách hàng và thúc đẩy mua sắm ngay lập tức. Theo Trung tâm Thông tin Mạng Internet Trung Quốc (CNNIC), tính đến cuối năm 2023, hơn 750 triệu người tại Trung Quốc tham gia vào lĩnh vực livestream thương mại, tạo ra doanh thu vượt 4,9 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 700 tỷ USD).

Một phiên Livestream bán hàng tại Trung Quốc. (Ảnh minh họa)

Hệ sinh thái livestream tại Trung Quốc được tổ chức chuyên nghiệp, bao gồm các nền tảng, người livestream (KOLs), dịch vụ logistics, công ty đào tạo, tài chính và pháp lý. Những “siêu sao” livestream như Lý Giai Kỳ hay Viya đã trở thành biểu tượng, thu hút hàng triệu người xem và tạo ra doanh thu khổng lồ chỉ trong một phiên livestream. Ngành này phục vụ nhiều đối tượng khách hàng, từ người tiêu dùng thành thị đến nông dân ở vùng nông thôn, những người sử dụng livestream để bán nông sản trực tiếp từ trang trại.

Tính Chuyên Nghiệp của Ngành Livestream

Sức hút của livestream thương mại tại Trung Quốc nằm ở tính đa dạng và chuyên nghiệp hóa. Các doanh nghiệp lớn xây dựng đội ngũ livestream riêng hoặc hợp tác với các KOL có lượng người theo dõi đông đảo để quảng bá sản phẩm. Trong khi đó, nông dân Trung Quốc thường livestream theo mô hình “từ nông trại đến tay người tiêu dùng”, minh bạch hóa quy trình sản xuất và vận chuyển để tạo niềm tin. Cùng với sự phát triển của công nghệ, các kênh livestream còn ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI influencer) để thu hút thêm khách hàng.

Ngành livestream cũng được hỗ trợ bởi hệ thống đào tạo bài bản. Các công ty đào tạo KOLs mọc lên khắp nơi, thậm chí hướng dẫn cả nông dân cách livestream chuyên nghiệp để bán nông sản. Hệ thống logistics và tài chính được tối ưu hóa giúp đảm bảo giao hàng nhanh chóng và thanh toán an toàn, tạo nên một chuỗi giá trị hoàn chỉnh.

Thách Thức và Vấn Đề

Mặc dù phát triển mạnh mẽ, livestream thương mại tại Trung Quốc đối mặt với không ít thách thức. Thông tin sai lệch, quảng cáo lố, chất lượng hàng hóa không đồng đều và các chiêu trò gây tranh cãi từ một số KOL đã làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng. Một số livestreamer thiếu đạo đức nghề nghiệp, sử dụng các chiến thuật không minh bạch để câu kéo người xem, dẫn đến nhiều phản ánh tiêu cực từ khách hàng.

Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm người tiêu dùng mà còn đặt ra thách thức cho các nền tảng thương mại điện tử và cơ quan quản lý. Nếu không được kiểm soát, các hành vi vi phạm có thể làm suy giảm uy tín của toàn bộ ngành livestream.

Siết Chặt Quản Lý: Hướng Đi Tất Yếu

Để giải quyết các vấn đề trên, Trung Quốc đã áp dụng các quy định nghiêm ngặt nhằm đưa ngành livestream thương mại vào khuôn khổ. Các quy định yêu cầu người livestream cung cấp thông tin chính xác, minh bạch và toàn diện về sản phẩm, đồng thời công khai rõ nguồn gốc hàng hóa. Những người nổi tiếng hoặc có sức ảnh hưởng khi sử dụng hình ảnh cá nhân để quảng bá sản phẩm phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu vi phạm.

Các nền tảng thương mại điện tử cũng không nằm ngoài vòng kiểm soát. Nếu biết về hành vi vi phạm nhưng không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, các nền tảng có thể bị xử phạt liên đới. Do đó, nhiều nền tảng đã tăng cường xác minh danh tính, giấy phép kinh doanh của người bán và giám sát chặt chẽ nội dung livestream. Những cá nhân vi phạm nghiêm trọng có thể bị đưa vào “danh sách đen”, cấm tham gia livestream bán hàng.

Nhờ các biện pháp quản lý quyết liệt, thị trường livestream tại Trung Quốc đang dần đi vào quy củ. Thống kê gần đây cho thấy các vấn đề như quảng cáo sai sự thật hay bán hàng giả, hàng kém chất lượng đã giảm đáng kể, hiện chỉ chiếm 18-27% trong số các phản ánh của người tiêu dùng. Điều này cho thấy hiệu quả của các chính sách quản lý trong việc bảo vệ người tiêu dùng và nâng cao chất lượng ngành.

Bài Học cho Thị Trường Toàn Cầu

Sự thành công của Trung Quốc trong việc phát triển và quản lý livestream thương mại là một hình mẫu đáng học hỏi cho các quốc gia khác. Việc xây dựng một hệ sinh thái chuyên nghiệp, kết hợp với khung pháp lý chặt chẽ, không chỉ giúp ngành này phát triển bền vững mà còn bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Các thị trường mới nổi, bao gồm Việt Nam, có thể tham khảo mô hình này để thúc đẩy livestream thương mại, đồng thời tránh được những rủi ro liên quan đến thông tin sai lệch và hành vi thiếu minh bạch.

Tóm lại, livestream thương mại tại Trung Quốc không chỉ là một xu hướng mà đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng, với tiềm năng định hình lại cách thức mua sắm trên toàn cầu. Với sự quản lý chặt chẽ và định hướng đúng đắn, Trung Quốc đang dẫn đầu trong việc xây dựng một thị trường livestream minh bạch, chuyên nghiệp và đáng tin cậy.