Ngày 2/4/2025 (theo giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump đã chính thức ký sắc lệnh áp thuế đối ứng với hàng chục nền kinh tế trên thế giới, có hiệu lực từ ngày 9/4. Đáng chú ý, Việt Nam nằm trong danh sách chịu mức thuế suất cao, lên tới 46%. Động thái này được xem là bước đi mạnh mẽ của chính quyền Mỹ nhằm bảo vệ thị trường nội địa, đồng thời gây áp lực lên các quốc gia xuất khẩu lớn như Việt Nam. Trước tình hình này, nhiều doanh nghiệp trong nước khẳng định họ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để ứng phó với những biến động thương mại toàn cầu.
Sắc lệnh áp thuế của Tổng thống Trump không phải là diễn biến bất ngờ. Trước đó, Mỹ đã công bố các "rào cản thương mại" và liên tục cảnh báo về việc điều chỉnh chính sách thuế quan nhằm đối phó với tình trạng mất cân bằng thương mại. Với Việt Nam – một trong những quốc gia có kim ngạch xuất khẩu lớn sang Mỹ, đặc biệt trong các lĩnh vực như dệt may, nông sản và điện tử – mức thuế 46% là thách thức không nhỏ. Song song đó, Việt Nam cũng đã áp thuế chống bán phá giá đối với thép mạ từ Trung Quốc và Hàn Quốc, cho thấy sự chủ động trong việc bảo vệ thị trường nội địa trước các biến động quốc tế.
Tuy nhiên, thay vì bị động trước áp lực từ Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam cho thấy họ đã sẵn sàng với các kịch bản ứng phó. Từ việc đa dạng hóa thị trường đến điều chỉnh chiến lược kinh doanh, các công ty đang tìm cách giảm thiểu rủi ro và duy trì lợi thế cạnh tranh.
Ông Nguyễn Văn Thới, Chủ tịch Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG, một doanh nghiệp lớn trong ngành dệt may, chia sẻ rằng căng thẳng thương mại toàn cầu không phải là vấn đề quá nghiêm trọng đối với công ty. "Trong bối cảnh hiện nay, ngành dệt may có thể chịu ảnh hưởng, nhưng mức độ không đáng kể," ông Thới nhận định. Theo ông, chiến lược của TNG là không phụ thuộc quá nhiều vào bất kỳ thị trường nào. "Chúng tôi đặt ra quy định mỗi thị trường không vượt quá 3% tổng doanh thu. Vì vậy, nếu có biến động thuế quan, tác động đến hoạt động kinh doanh cũng sẽ được kiểm soát ở mức tối thiểu."
Đặc biệt, với thị trường Mỹ – nơi TNG đang hợp tác với nhiều đối tác lớn – công ty vẫn duy trì được mối quan hệ ổn định. Ông Thới nhấn mạnh rằng mỗi doanh nghiệp cần tự cân đối lại danh mục thị trường của mình để giảm thiểu rủi ro. "Việc phân bổ hợp lý các thị trường xuất khẩu là chìa khóa để vượt qua những biến động như thế này," ông nói thêm.
Trong khi đó, bà Nguyễn Trà My, Tổng Giám đốc Tập đoàn PAN, chia sẻ một góc nhìn khác về cách doanh nghiệp ứng phó với thuế quan. Theo bà, việc chuẩn bị cho những thay đổi như hiện nay đã được PAN thực hiện từ nhiều năm trước, đặc biệt từ giai đoạn đại dịch COVID-19 cách đây 4-5 năm. "Chúng tôi đã lường trước những rủi ro từ sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất. Vì vậy, từ thời điểm đó, PAN bắt đầu đa dạng hóa kênh bán hàng và tìm kiếm cơ hội ở các thị trường mới," bà My cho biết.
Bà Nguyễn Trà My - Tổng giám đốc Tập đoàn PAN
Chiến lược của PAN không chỉ dừng lại ở việc mở rộng thị trường mà còn tập trung vào tối ưu hóa chi phí. Gần đây, tập đoàn đã đẩy mạnh thâm nhập vào Trung Quốc và các quốc gia lân cận như một phần của kế hoạch giảm phụ thuộc vào Mỹ. "Chuyển hướng sang những nước có thuế suất thấp hơn là điều bắt buộc. Đồng thời, việc tận dụng các thị trường gần gũi về địa lý giúp chúng tôi giảm chi phí vận chuyển, từ đó tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm," bà My giải thích.
Sự chủ động của các doanh nghiệp như TNG và PAN cho thấy một xu hướng tích cực trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam: khả năng thích nghi với những biến động bất ngờ. Dù mức thuế 46% từ Mỹ là một thách thức lớn, các công ty không chỉ tìm cách "sống sót" mà còn hướng tới phát triển bền vững trong dài hạn. Điều này đòi hỏi sự linh hoạt trong chiến lược, tầm nhìn dài hạn và khả năng tận dụng cơ hội từ những thị trường mới.
Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp, câu chuyện của các doanh nghiệp Việt Nam là minh chứng cho tinh thần kiên cường và sáng tạo. Dù phía trước vẫn còn nhiều khó khăn, sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tư duy đổi mới có thể giúp họ vượt qua sóng gió, khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế thế giới.
Tác giả: Hồng Nhung
