Ngày 12/5/2025 – Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận tạm thời nhằm giảm thuế đối với hàng hóa của nhau trong 90 ngày, tạm dừng cuộc chiến thương mại đang leo thang, vốn đe dọa gây ra suy thoái kinh tế toàn cầu và làm sâu sắc thêm rạn nứt giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Sau hai ngày đàm phán căng thẳng tại Geneva, Thụy Sĩ, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer thông báo rằng Mỹ sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc từ 145% xuống 30%, bắt đầu từ ngày 14/5/2025. Đáp lại, Trung Quốc sẽ hạ thuế đối với hàng hóa Mỹ từ 125% xuống 10% trong cùng khoảng thời gian. Thỏa thuận này nhằm giảm bớt áp lực kinh tế từ các biện pháp thuế quan đáp trả lẫn nhau, vốn đã làm gián đoạn gần 600 tỷ USD thương mại song phương.
Cuộc đàm phán tại Geneva, diễn ra vào ngày 10-11/5, đánh dấu lần gặp trực tiếp đầu tiên giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc kể từ khi Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc, với lý do các hoạt động thương mại không công bằng và lo ngại về an ninh quốc gia. Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong, người dẫn đầu phái đoàn Bắc Kinh, mô tả các cuộc đàm phán là “thẳng thắn, sâu sắc và mang tính xây dựng”, nhấn mạnh rằng hai bên đã đạt được “đồng thuận quan trọng” để thiết lập cơ chế tham vấn cho các cuộc thảo luận thương mại tiếp theo.
Bộ Thương mại Trung Quốc xác nhận vào ngày 12/5 rằng cả hai quốc gia cam kết thực hiện thỏa thuận trước ngày 14/5. Bắc Kinh cũng cam kết thực hiện các bước để tạm dừng hoặc gỡ bỏ các rào cản phi thuế quan áp dụng đối với hàng hóa Mỹ kể từ ngày 2/4/2025, báo hiệu nỗ lực rộng lớn hơn để giảm căng thẳng.
Việc giảm thuế tạm thời đã khơi dậy sự lạc quan trên thị trường toàn cầu, với hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ tăng 2,5% và các thị trường châu Âu cùng châu Á cũng ghi nhận diễn biến tích cực. Các nhà phân tích coi thỏa thuận này là một bước quan trọng để ổn định chuỗi cung ứng và giảm thiểu nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng thỏa thuận 90 ngày chỉ là điểm khởi đầu, với những vấn đề phức tạp như trợ cấp của Trung Quốc, thực tiễn sở hữu trí tuệ và thâm hụt thương mại của Mỹ vẫn chưa được giải quyết.
“Thỏa thuận này phản ánh sự thừa nhận chung rằng mức thuế hiện tại là không bền vững,” Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết. “Tốc độ tiến triển của chúng tôi cho thấy những khác biệt có thể không lớn như nhận thức, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm.”
Cuộc chiến thương mại, vốn leo thang vào đầu năm 2025, chứng kiến Mỹ áp thuế lên tới 145% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, trong khi Trung Quốc đáp trả bằng mức thuế 125% đối với hàng hóa Mỹ. Các biện pháp này đã làm gián đoạn thương mại toàn cầu, tăng chi phí cho người tiêu dùng và gây áp lực lên chuỗi cung ứng. Thỏa thuận Geneva được đưa ra sau nhiều tuần nỗ lực ngoại giao, với Thụy Sĩ đóng vai trò trung lập trong việc tổ chức các cuộc đàm phán.
Trong thời gian tới, cả hai bên dự kiến sẽ công bố một tuyên bố chung vào ngày 12/5, nêu chi tiết cơ chế tham vấn và các bước tiếp theo. Mặc dù thỏa thuận tạm thời mang lại sự nhẹ nhõm, các nhà phân tích nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán liên tục sẽ rất quan trọng để giải quyết các vấn đề cốt lõi đang thúc đẩy xung đột thương mại Mỹ-Trung.
Tác giả: Hồng Nhung
