Một trong những nguyên nhân chính đẩy giá vàng lên cao là tình trạng bất ổn kinh tế và địa chính trị toàn cầu. Các chính sách thuế quan gây tranh cãi của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạo ra làn sóng biến động mạnh mẽ trên thị trường tài chính. Trong nỗ lực bảo vệ sản xuất nội địa và thu hẹp thâm hụt thương mại, ông Trump đã áp thuế trả đũa đối với hàng loạt mặt hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc. Điều này không chỉ làm gia tăng căng thẳng trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung mà còn khiến các nhà đầu tư lo ngại về nguy cơ suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Theo ông Frank Watson, chuyên gia phân tích kim loại quý tại Kinesis Money, vàng được hưởng lợi lớn từ việc không bị áp thuế. “Vì vàng không được xem là sản phẩm công nghiệp cốt lõi, nó tránh được vòng xoáy thuế quan,” ông giải thích. Điều này khiến vàng trở thành kênh đầu tư hấp dẫn trong bối cảnh các tài sản khác như chứng khoán chịu áp lực bán tháo mạnh mẽ. Thực tế, sau khi giá vàng đạt đỉnh vào đầu tháng này do công bố thuế quan mới, thị trường chứng khoán sụp đổ đã gây ra một đợt điều chỉnh nhẹ. Tuy nhiên, khi ông Trump bất ngờ hoãn áp thuế với hàng chục quốc gia (trừ Trung Quốc), giá vàng nhanh chóng hồi phục và tiếp tục tăng mạnh.
Một yếu tố quan trọng khác là sự suy yếu của đồng USD so với các đồng tiền chủ chốt. Khi giá trị đồng bạc xanh giảm, vàng – vốn được định giá bằng USD – trở nên rẻ hơn và hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế. Tâm lý lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn cầu đã làm gia tăng kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất để kích thích kinh tế. Lãi suất thấp làm giảm sức hấp dẫn của các tài sản như trái phiếu chính phủ Mỹ, vốn từng là kênh trú ẩn an toàn truyền thống, từ đó chuyển dòng tiền sang vàng.
Tâm lý thị trường cũng đóng vai trò lớn trong việc đẩy giá vàng lên cao. Theo ông John Reade, chiến lược gia tại Hội đồng Vàng Thế giới, vàng luôn được xem là tài sản hữu hình đáng tin cậy, không bị ăn mòn, không mất giá trị theo thời gian và không phụ thuộc vào lòng tin vào chính phủ hay hệ thống ngân hàng. “Người dân luôn mong muốn sở hữu một tài sản mà họ có thể nắm giữ,” ông Reade nhấn mạnh. Dù không phải ai cũng có khả năng mua vàng thỏi, trang sức vàng vẫn là lựa chọn phổ biến, đặc biệt ở các thị trường như Ấn Độ và Trung Quốc.
Bên cạnh đó, các ngân hàng trung ương trên toàn cầu cũng đang tích cực tích trữ vàng. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, trong năm 2024, các ngân hàng trung ương đã mua hơn 1.000 tấn vàng, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp duy trì mức mua kỷ lục. Xu hướng này bắt đầu từ sau xung đột Nga - Ukraine và việc phương Tây tịch thu dự trữ ngoại hối của Nga. Nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước đang phát triển, xem vàng như một công cụ chiến lược để ổn định tiền tệ và làm tài sản thế chấp cho các khoản vay. Chuyên gia Charlie Morris từ ByteTree cho biết: “Vàng không chỉ là tài sản trú ẩn mà còn là lá chắn tài chính trong bối cảnh địa chính trị bất ổn.”
Các cuộc xung đột địa chính trị, như căng thẳng ở Ukraine và Gaza, tiếp tục làm gia tăng rủi ro toàn cầu, thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào vàng. Những bất ổn này khiến các nhà đầu tư tìm đến kim loại quý như một cách để bảo vệ tài sản trước những biến động khó lường. Vàng, với lịch sử lâu đời là “két sắt” lưu giữ giá trị, đang ngày càng củng cố vị thế của mình trong mắt giới đầu tư.
Theo khảo sát của Kitco tại Phố Wall, 94% trong số 16 chuyên gia tham gia dự đoán giá vàng sẽ tiếp tục tăng, trong khi không ai cho rằng giá sẽ giảm. Tương tự, tại cuộc khảo sát ở Main Street với 275 nhà đầu tư, 69% kỳ vọng giá vàng tăng, chỉ 18% dự báo giảm. Nhiều chuyên gia nhận định rằng, với tình hình bất ổn tài chính, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, và đồng USD suy yếu, giá vàng có thể chạm mốc 3බ
Tác giả: Hồng Nhung
