Những năm gần đây, bưởi đỏ tiến vua luôn là đặc sản được săn đón dịp Tết nhờ màu sắc đỏ tươi tượng trưng cho may mắn, tài lộc. Năm nay, giá loại truyền thống tăng khoảng 10% so với cùng kỳ, dao động 120.000-350.000 đồng/quả tùy kích cỡ, hoặc 80.000-200.000 đồng/kg tại một số cửa hàng.
Điểm mới là sự xuất hiện của bưởi đỏ tiến vua hữu cơ từ Thanh Hóa. Ông Trần Tiến Hải, người trực tiếp trồng và bao tiêu sản phẩm cho nông dân địa phương, cho biết đây là năm đầu tiên đưa loại này ra thị trường thương mại sau ba năm chỉ dùng làm quà biếu và đánh giá chuyên môn.
Do quy trình nghiêm ngặt, sản lượng hữu cơ đạt chuẩn chỉ khoảng 1.500 quả. Giá khởi điểm từ 500.000 đồng/quả, những trái đẹp nhất - nặng 1,6-1,9 kg, hình dáng cân đối, thơm nổi bật - có thể lên đến 2 triệu đồng.
Bưởi đỏ Tiến Vua được trồng theo hướng hữu cơ tại một nhà vườn ở Thanh Hóa. (Ảnh: Tiến Hải)
Ông Hải nhấn mạnh, sản phẩm hướng đến khách hàng hiểu và tin vào giá trị hữu cơ thực sự, thay vì chỉ chú trọng vẻ ngoài. Quy trình trồng không sử dụng hóa chất suốt vòng đời cây, nuôi dưỡng bằng hệ sinh thái tự nhiên và vi sinh. Quả không bao bọc để tiếp xúc trực tiếp ánh nắng, giúp giữ hương thơm đặc trưng - yếu tố cốt lõi của giống bưởi này.
Mỗi quả thường nặng 1,5-2,2 kg, nhưng tỷ lệ đạt chuẩn cao cấp rất thấp: trung bình 1.000 quả mới chọn được 100 quả đẹp nhất. Phần còn lại dùng chế biến rượu, mứt hoặc trà hoa bưởi. Cây phải ít nhất 8-10 năm tuổi, canh tác hữu cơ từ đầu, mỗi cây chỉ giữ 15-20 quả đạt chuẩn. Sau thu hoạch, quả trưng được 3-6 tháng mà vẫn giữ mùi thơm, chỉ khô dần chứ không hỏng.
Hiện đơn vị ông Hải đang hoàn thiện chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn.
Người dân làng bưởi “tiến vua” hối hả vào Tết
Bưởi đỏ tiến vua chủ yếu trồng tại Thanh Hóa và Bắc Ninh (trước đây thuộc Bắc Giang cũ), thu hoạch từ nửa cuối tháng 10 đến tháng 12. Tại phân khúc phổ thông, hàng chục nghìn quả truyền thống được đưa ra thị trường. Bưởi Bắc Ninh thường kèm cành lá, giá cao hơn 30.000-50.000 đồng/quả so với hàng Thanh Hóa.
Chị Quỳnh Anh, tiểu thương Bắc Ninh, cho biết giá sỉ kèm cành lá 170.000-200.000 đồng/quả; bán lẻ từ 120.000 đồng (quả nhỏ 800 gram) đến 400.000 đồng (quả trên 2 kg). Tuy nhiên, sức mua năm nay giảm khoảng 10% do ảnh hưởng bão lũ miền Bắc - Trung và cạnh tranh từ các loại bưởi miền Nam như da xanh, năm roi.
Tại TP HCM, chị Quỳnh Chi nhập 5 thùng bưởi đỏ nhưng mới bán được nửa, buộc tính toán kỹ đơn hàng tiếp theo để tránh tồn kho.
Vườn bưởi được canh tác theo hướng hữu cơ, mỗi cây chỉ giữ khoảng 15–20 trái. (Ảnh: internet)
Theo truyền thống, bưởi đỏ tiến vua từng là sản vật quý tiến vua, không thể thiếu trong mâm ngũ quả ngày Tết. Quả non màu xanh, chuyển vàng rồi đỏ khi chín, bảo quản tốt trưng được 2-4 tháng. Tại Thanh Hóa, giống này tập trung ở các xã Thọ Xương, Xuân Bái và khu vực Lam Sơn với vài chục ha đang cho quả, nhờ thổ nhưỡng và khí hậu đặc thù tạo hương vị riêng biệt.
Tác giả: Hồng Nhung
