Theo thông tin từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), phiên đấu giá diễn ra vào ngày 16/12 đã thu hút 15 nhà đầu tư cá nhân đăng ký tham gia, với tổng khối lượng đăng ký mua vượt hơn 39 triệu cổ phần – gấp nhiều lần lượng chào bán. Tuy nhiên, chỉ hai cá nhân trúng giá, mua trọn lô cổ phần đại diện cho 68,67% vốn điều lệ của công ty. Danh tính của hai nhà đầu tư này hiện chưa được công bố công khai. Để hoàn tất giao dịch, họ cần nộp đầy đủ số tiền trong vòng một tuần tới.
Giá trúng thầu cao nhất đạt 216.000 đồng/cổ phần, trong khi giá thấp nhất là 134.000 đồng/cổ phần. So với mức giá khởi điểm 20.500 đồng/cổ phần, mức giá trúng bình quân cao gấp hơn 10 lần. Trên sàn chứng khoán UPCoM, cổ phiếu GTD sáng nay tiếp tục tăng trần lên 82.800 đồng, đánh dấu mức tăng gấp 7 lần so với trước khi thông tin thoái vốn được công bố hồi cuối tháng 11. Trước đó, giá cổ phiếu GTD dao động quanh mức 15.000 đồng, khiến mức giá đấu giá cao gấp khoảng 14 lần so với vùng giá thấp nhất gần đây.
Trong các văn bản giải trình gửi cơ quan quản lý chứng khoán về chuỗi tăng trần liên tiếp vào cuối tháng 11 và đầu tháng 12, ban lãnh đạo Giầy Thượng Đình khẳng định đây là diễn biến khách quan theo quy luật cung cầu thị trường, và công ty không can thiệp hay tác động đến giá cổ phiếu.
Giầy Thượng Đình, tiền thân là Xí nghiệp X30 thành lập năm 1957, từng là biểu tượng của ngành giày dép Việt Nam với sản phẩm chủ lực là giày vải bata và giày thời trang. Từ những năm 1980, công ty đã xuất khẩu sang các thị trường Đông Âu cũ và Liên minh châu Âu (EU). Đầu thập niên 1990, thương hiệu này gần như độc tôn trên thị trường nội địa, với hình ảnh đôi giày vải sọc xanh trên đế nhựa dẻo trở nên quen thuộc với hàng triệu người Việt.
Tuy nhiên, thời kỳ hoàng kim chỉ kéo dài đến đầu thế kỷ XXI. Sự cạnh tranh gay gắt từ các thương hiệu ngoại nhập đã đẩy Giầy Thượng Đình dần mất vị thế tại các thành phố lớn. Trong gần 10 năm qua, công ty chỉ ghi nhận lợi nhuận ở hai năm (2016 và 2022, mỗi năm dưới 500 triệu đồng), trong khi các năm còn lại lỗ từ vài trăm triệu đến hàng chục tỷ đồng.
Năm 2024, Giầy Thượng Đình sản xuất hơn 811.000 đôi giày, đạt doanh thu 78,8 tỷ đồng – mức thấp nhất trong thập kỷ – nhưng lỗ ròng gần 13 tỷ đồng, gấp hơn hai lần so với năm trước. Lỗ lũy kế đến nay đã vượt 67 tỷ đồng, khiến vốn chủ sở hữu thu hẹp từ 93 tỷ đồng xuống còn khoảng 26 tỷ đồng. Tổng tài sản công ty khoảng 120 tỷ đồng, chủ yếu là hàng tồn kho và các khoản phải thu, trong khi nợ phải trả vượt 94 tỷ đồng, bao gồm vay ngân hàng (Vietcombank là chủ nợ lớn nhất với dư nợ khoảng 22 tỷ đồng) và nghĩa vụ thuế.
Đơn vị kiểm toán độc lập đã nhiều lần bày tỏ nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục của công ty, do nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn. Ban lãnh đạo cho biết đã nỗ lực tìm kiếm đơn hàng gia công trong và ngoài nước, mở rộng kênh tiêu thụ nội địa, nhưng gặp khó khăn vì nhà xưởng cũ kỹ và hệ thống phòng cháy chữa cháy không đạt chuẩn, dẫn đến mất hợp đồng từ khách hàng.
Dù tình hình kinh doanh ảm đạm, mức giá đấu giá cao bất thường đã khiến thị trường chú ý. Theo các chuyên gia, yếu tố then chốt nằm ở giá trị tài sản cố định của công ty, đặc biệt là khu "đất vàng" hơn 3,6 ha tại số 277 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Hà Nội – vị trí đắc địa gần trung tâm thủ đô. Khu đất này hiện là trụ sở và nhà máy sản xuất, nhưng đã được quy hoạch chuyển đổi thành tổ hợp nhà ở thương mại, văn phòng, dịch vụ và trường học liên cấp, với tổng mức đầu tư dự kiến lên đến 1.600 tỷ đồng. Giầy Thượng Đình sẽ làm chủ đầu tư dự án, dự kiến hoàn thành vào năm 2030 sau khi di dời nhà máy.
"Nhà đầu tư có thể đang đặt cược vào tiềm năng khai thác bất động sản hơn là hoạt động sản xuất giày dép truyền thống," một nguồn tin từ giới tài chính nhận định. Ngoài ra, giá trị thương hiệu 68 năm tuổi cũng có thể góp phần, với hy vọng hồi sinh qua các chiến lược mới.
Năm 2025, Giầy Thượng Đình đặt mục tiêu sản xuất 700.000-900.000 đôi giày, doanh thu và thu nhập khác đạt 100 tỷ đồng, đồng thời lãi nhẹ 100 triệu đồng. Công ty dự kiến đẩy mạnh tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu, kích cầu nội địa và đa dạng hóa sản phẩm bằng cách gia công túi xách, cặp sách để tạo việc làm và tăng doanh thu.
Với sự thay đổi chủ sở hữu lớn, thị trường đang chờ đợi xem liệu Giầy Thượng Đình có thể tận dụng "đất vàng" để lội ngược dòng, hay tiếp tục đối mặt với thách thức từ cạnh tranh và nợ nần. Thương vụ thoái vốn này cũng phản ánh xu hướng các doanh nghiệp nhà nước đẩy mạnh tái cấu trúc, tập trung vào giá trị tài sản ẩn giấu thay vì hiệu quả kinh doanh cốt lõi.
Tác giả: Hồng Nhung
